Kiến thức y khoa
Vitamin D có công dụng gì?
Vitamin D là gì?
Vitamin D (calciferol) gồm một nhóm seco-sterol tan trong chất béo, được tìm thấy rất ít trong thức ăn tự nhiên, được quang hợp trong da của động vật có xương sống nhờ tác động bức xạ B của tia tử ngoại.
Vitamin D có nhiều cấu trúc, tuy nhiên, có 2 cấu trúc sinh lý chính là D2 (ergocalciferol) và D3 (cholecalciferol). Vitamin D2 có nguồn gốc từ men nấm và sterol thực vật, ergosterol, vitamin D3 được tổng hợp từ 7-dehydrocholesterol ở da. Xét theo góc độ dinh dưỡng người, 2 loại này có giá trị sinh lý tương tự nhau.
Vitamin D có vai trò gì đối với cơ thể
Vitamin D giữ vai trò quan trọng trong việc tạo nên cấu trúc xương, răng thông qua cơ chế phân phối canxi và phospho của cơ thể, làm tăng quá trình hấp thu canxi và phospho tại đường tiêu hoá.
Tại xương, vitamin D cùng hormone tuyến cận giáp PTH kích thích chuyển hoá canxi và phospho, làm tăng quá trình lắng đọng canxi của xương. Vì vậy, lượng vitamin D đầy đủ là điều kiện thiết yếu để canxi và phospho được gắn trong mô xương. Vitamin này cũng là một chất quan trọng giúp điều hoà cân bằng nội mô của hai chất này trong cơ thể.
Ngoài ra, còn đóng vai trò trong quá trình phân chia tế bào, bài tiết và chuyển hoá các hormone, bao gồm hormon tuyến cận giáp (PTH) và insullin.
Vitamin D có khả năng ảnh hưởng đến sự biệt hoá của một số tế bào ung thư như ung thư da, ung thư xương và các tế bào ung thư vú. Một số nghiên cứu đã chứng minh, tình trạng đủ vitamin D có liên quan đến giảm nguy cơ phát triển ung thư vú, đại tràng và tuyến tiền liệt.
Thiếu Vitamin này làm tăng nguy cơ nhuyễn xương, loãng xương và gãy xương. Không những vậy, các nghiên cứu cho thấy: tình trạng thiếu hụt Vitamin D có liên quan đến nhiều bệnh tật như: tim mạch, đái tháo đường type I, type II, rối loạn chuyển hóa lipid máu, bệnh thận mạn, các bệnh lý về xơ hóa, bệnh lao, bệnh truyền nhiễm, ung thư, …. Thậm chí, thiếu Vitamin D còn liên quan đến tỉ lệ tử vong chung ở người trưởng thành.
Vậy cơ thể lấy nguồn cung cấp vitamin D từ đâu?
Có hai nguồn cung cấp chính cho cơ thể con người:
- Từ ánh nắng mặt trời (nội sinh)
- Từ chế độ ăn (ngoại sinh)
Ánh nắng mặt trời giúp cho cơ thể sản xuất ra Vitamin D3. Nguồn chính của Vitamin D3 là tổng hợp ở da dưới ảnh hưởng của bức xạ tia cực tím mặt trời B (UV-B) chiếm 80-90%. Trong khi thức ăn cung cấp cho cơ thể Vitamin D2 khoảng 10-20%.
Một số giải pháp phòng chống thiếu vitamin D và bệnh còi xương dinh dưỡng ở trẻ
Bổ sung bằng chế độ ăn hợp lý
Có thể dự phòng bằng cách xây dựng chế độ ăn hợp lí, đa dạng các loại thực phẩm:
- Ăn uống đa dạng đủ 4 nhóm thực phẩm, sử dụng những loại thực phẩm như cá, trứng (lòng đỏ trứng), gan, dầu cá….Sử dụng các thực phẩm bổ sung như sữa, bột dinh dưỡng cho trẻ em, bột mì, bánh qui, dầu ăn, ngũ cốc…
- Ăn các thực phẩm giàu canxi như cua, cá, tôm, sữa và các chế phẩm từ sữa như sữa chua, bánh flan, phomat… Canxi trong sữa dễ hấp thụ hơn canxi từ các nguồn thực phẩm khác. Cá nhỏ còn xương, tôm tép nguyên vỏ mới chứa nhiều canxi.
- Cần cung cấp đủ dầu mỡ cho bữa ăn để tăng khả năng hấp thu vitamin. Ngoài ra, chế độ ăn cần có đủ chất đạm, vitamin và khoáng chất như magie, kẽm, tỷ lệ canxi/phospho cân đối giúp hấp thụ canxi một cách tối đa.
Tắm nắng đúng cách
Tắm nắng đúng cách có thể cung cấp 90-95% vitamin D cho cơ thể. Khi tắm nắng trẻ cần ở nơi thoáng mát, nhiều ánh sáng. Cần đội mũ, đeo kính râm để ánh nắng trực tiếp và đầu, không sử dụng các loại kem bôi da trong thời gian tắm nắng. Trẻ cần được tắm nắng hàng ngày ngay từ tháng đầu sau đẻ, để lộ chân, tay, lưng, bụng, ngực cho da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Thời gian tắm nắng buổi sáng trước 8h, buổi chiều 4-5h, mỗi lần từ 15-20 phút.
Giới thiệu kết nối cộng đồng 
fanpage facebook: Dụng cụ y khoa 36
Youtube: Y khoa LD