Làm gì khi bị say nắng, say nóng

Say nắng, say nóng là hiện tượng rất thường gặp trong mùa hè. Say nắng, say nóng có thể dẫn đến đột quỵ và nếu như người bị say nắng, say nóng không được xử trí kịp thời có thể để lại các di chứng thần kinh không hồi phục thậm chí tử vong.

Say nắng, say nóng

Say nóng là gì?

Say nóng là tình trạng tăng thân nhiệt do nhiệt độ môi trường tăng cao và/ hoặc tăng hoạt động thể lực quá mức, vượt quá khả năng điều hòa của trung khu điều nhiệt làm trung khi điều nhiệt bị rối loạn mất kiểm soát. Say nóng có thể phát triển thành say nắng (sốc nhiệt).

Say nắng là gì?

Say nắng hay còn gọi là sốc nhiệt là tình trạng tăng thân nhiệt nghiêm trọng (>40 độ C) kèm theo rối loạn hoạt động của các cơ quan như thần kinh, tuần hoàn, hô hấp do tác động của nắng nóng và/ hoặc các hoạt động thể lực quá mức. Say nắng luôn đi kèm với say nóng. Sốc nhiệt thường được chia thành 2 thể:

Sốc nhiệt kinh điển xảy ra do nhiệt độ môi trường quá cao > 40 độ C, kèm theo hoặc không kèm theo nắng gắt kéo dài liên tục.

Sốc nhiệt do gắng sức thường xảy ra ở người trẻ, khỏe mạnh, các vận động viên điền kinh gắng sức quá mức trong thi đấu và tập luyện.

Nguyên nhân

Say nắng, say nóng là hội chứng đặc biệt, xảy ra khi có đủ hai điều kiện:

• Ở trong môi trường có nhiệt độ cao trong thời gian kéo dài
• Kèm với tình trạng mất nước toàn thân nghiêm trọng.

Cơ thể con người có cơ chế điều hòa nhiệt độ giữ cho thân nhiệt ổn định ở mức 37 độ C. Việc mất nước đáng kể làm cho các cơ chế điều hòa này không hiệu quả và trung tâm điều hòa nhiệt bị rối loạn hoạt động. Cơ thể mất khả năng kiểm soát thân nhiệt.

Khi thân nhiệt tăng cao, tất cả các cơ quan điều hòa chủ yếu khác của cơ thể sẽ bị ảnh hưởng nhanh chóng. Say nắng, say nóng xảy ra khi nhiệt độ cơ thể tăng đến mức khoảng 40,5 độ C.

Dấu hiệu nhận biết

Cách xử trí

Nhanh chóng tiến hành những biện pháp sơ cứu ngay lập tức khi chưa có sự hỗ trợ của nhân viên y tế hay phương tiện y tế: Nhanh chóng tiến hành giảm thân nhiệt cho nạn nhân:

• Chuyển ngay nạn nhân vào chỗ mát, thoáng gió,
• Cởi bỏ bớt quần áo,
• Cho uống nước mát có pha muối,
• Chườm lạnh bằng khăn mát hoặc nước đá ở những vị trí có động mạch lớn đi gần ngoài da như nách, bẹn, cổ.

Việc tiến hành giúp bệnh nhân hạ nhiệt là vô cùng quan trọng và cần thiết. Bởi say nắng, say nóng nguyên nhân là do thân nhiệt tăng và mất nước.

Nếu nạn nhân hôn mê không uống được nước hoặc nôn liên tục, sốt tăng liên tục, kèm các triệu chứng đau bụng, đau ngực, khó thở thì phải nhanh chóng chuyển nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được bác sĩ khám và điều trị. Trong quá trình vận chuyển vẫn thường xuyên chườm mát cho nạn nhân.

Cách phòng chống