Kiến thức y khoa
Đông trùng hạ thảo là động vật hay thực vật?
Sự thật về Đông trùng hạ thảo
Đông trùng hạ thảo trong tự nhiên có nhiều loại, phổ biến hơn cả là nấm Đông trùng hạ thảo có tên khoa học trong tiếng Anh là: Cordyceps sinensis và Cordyceps militaris.
Nấm Cordyceps sinensis trong tự nhiên thường mọc ở độ cao trên 3.000m, ở vùng Tây Tạng hay trên dãy núi cao Hymalaya, nấm Ophiocordyceps sinensis thường sinh trưởng ký sinh trên xác con trùng chết, theo tiếng Hán – Việt gọi là Đông trùng hạ thảo.
Do đặc tính khí hậu, thổ nhưỡng và giá trị dược liệu quý cho sức khỏe, nên nấm Đông trùng hạ thảo quả thể mọc tự nhiên ở Tây Tạng là nổi tiếng hơn cả về độ quý hiếm.
Như vậy, xác con trùng chỉ là môi trường để cây nấm Đông trùng hạ thảo sống ký sinh, hút dưỡng chất từ sự phân hủy của con trùng chết và các chất hữu cơ xung quanh được chuyển hóa và nuôi nấm phát triển, hoàn toàn không có “con nào” gọi là “con Đông trùng hạ thảo” hay có loài nào “nửa con – nửa cây” như sự tưởng tượng của một số người hiểu sai về nấm Đông trùng hạ thảo.
Nắm bắt nhu cầu thị trường, một số sản phẩm nấm Đông trùng hạ thảo quả thể được nuôi cấy, có nguồn gốc từ Tây Tạng, Bhutan được bán với giá cao, tuy nhiên, cần phân biệt sản phẩm nuôi cấy và sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên. Vì sản phẩm tự nhiên rất quý hiếm và gần như đã được khai thác cạn kiệt.
Nếu không hiểu kỹ, khách hàng có thể nhầm lẫn và chọn mua phải sản phẩm có giá cao quá mức so với giá trị thật, nguồn gốc của sản phẩm. Một số sản phẩm Đông trùng hạ thảo được nuôi cấy ở Tây Tạng, Buhtan,…có hình dạng tương tự Đông trùng hạ thảo quả thể trong tự nhiên, nếu không phải là những chuyên gia có hiểu biết về nấm Đông trùng hạ thảo thì rất khó phân biệt đâu là sản phẩm tự nhiên, đâu là sản phẩm được nuôi cấy.
Trong khi đó, sản phẩm đế Đông trùng hạ thảo được nuôi cấy ở Việt Nam, Trung Quốc, Hàn Quốc… là chủng nấm Đông trùng hạ thảo (Cordyceps militaris) dạng quả thể.
Qua khảo sát của các nhà khoa học và giới chuyên môn, đa số đối tượng khi được hỏi đều có cách nghĩ sai lầm khi cho rằng nấm Đông trùng hạ thảo là một loài “nửa con, nửa cây”, nên trên thị trường mới có những dòng sản phẩm được lai ghép với nhộng tằm hoặc các loài côn trùng khác nhằm đáp ứng nhu cầu và tâm lý của khách hàng – trong khi họ chưa có sự hiểu biết sâu rộng về nấm Đông trùng hạ thảo.
Do thị trường có nhiều loại nấm Đông trùng hạ thảo với giá cả khác nhau, thông tin để tìm hiểu về đặc tính sinh học và dược học của nấm Đông trùng hạ thảo cũng hết sức “mơ hồ” nên đã có những quảng cáo quá mức. Từ một loài nấm có tác dụng tốt cho sức khỏe, được y học Phương Đông thừa nhận hàng ngàn năm qua trở thành những câu chuyện bát nháo trên thị trường về sản phẩm thật – giả, đắt – rẻ, công dụng đến cách thức sử dụng và tác dụng với sức khỏe.
Tóm lại, nấm Đông trùng hạ thảo dạng quả thể ở trong tự nhiên hay nuôi cấy đều có tác dụng tốt cho sức khỏe, tuy nhiên ở các môi trường và mức độ phát triển khác nhau, các loại nấm khác nhau, công nghệ nuôi cấy khác nhau sẽ cho các chỉ số các hoạt chất và tác dụng khác nhau.
Các loại nấm Đông trùng hạ thảo được làm giả, được kích hoạt hoặc âm ủ bằng các chất hóa học, đơn chất mang yếu tố nhân tạo sẽ không những không có lợi cho sức khỏe mà còn có thể gây hại và gây ra các nguy cơ bệnh tật phát sinh khi sử dụng. Do vậy, khi sử dụng, khách hàng nên có kiến thức về nấm Đông trùng hạ thảo và chọn đúng sản phẩm theo nhu cầu, phù hợp giá trị chất lượng của sản phẩm và giá tiền.
Công dụng của Đông trùng hạ thảo
Công dụng của ĐTHT dưới góc nhìn của Y học hiện đại
Y học phương Đông và phương Tây dựa trên những nền tảng khác nhau nên đến nay vẫn còn nhiều điểm chưa thống nhất. Nhưng đối với đông trùng hạ thảo thì cả hai bên không chỉ cùng nhất trí về tác dụng chữa bệnh tuyệt vời của đông trùng hạ thào mà còn bổ sung cho nhau trong việc đưa đông trùng hạ thảo trở thành huyền thoại trong y học: phương Đông phát hiện và đưa đông trùng hạ thảo vào việc chữa trị hầu hết các loại bệnh, phương Tây kiểm chứng lại những giả thuyết về tác dụng chữa bệnh của đông trùng hạ thảo của phương Đông bằng thực nghiệm.
Tác dụng của đông trùng hạ thảo đã được cả Đông và Tây y công nhận. Dưới đây là và tóm tắt những công dụng của đông trùng hạ thảo theo nghiên cứu công bố trên Tập San Nấm Dược Liệu Quốc Tế (International Journal of Medicinal Mushrooms):
– Hỗ trợ trị ung thư: Các nghiên cứu lâm sàng được tiến hành tại Nhật Bản và Trung Quốc đã cho thấy những người bị các chứng ung thư khác nhau được tiêm 6 gram đông trùng hạ thảo mỗi ngày kết hợp với hoá trị trong vòng 2 tháng đã làm giảm đáng kể kích thước khối u, trong khi đó, các bệnh nhân được chữa trị bằng phương pháp bức xạ hay hoá trị liệu thì bệnh trạng không chuyển biến đáng kể.
– Hỗ trợ chữa các bệnh liên quan đến thận: Nhờ khả năng làm tăng nồng độ17-hydroxy-corticosteroid và 17-ketosteroid trong cơ thể nên Đông Trùng Hạ Thảo có thể giúp hỗ trợ điều trị và phục hồi chứng năng hầu hết các bệnh và triệu chứng liên quan tới thận như suy thận mạn tính, suy giảm chức năng thận, tổn thương thận, v.v.
– Tác động đến hệ miễn dịch: Đông Trùng Hạ Thảo không chỉ kích thích hệ miễn dịch mà còn, kỳ diệu thay, có khả năng ức chế hệ miễn dịch. Năm 1996, các nhà khoa học đã thật sự kinh ngạc khi phát hiện chính loại dược liệu họ sử dụng bấy lâu để kích thích hệ miễn dịch (giúp bảo vệ cơ thể khỏi các mầm bệnh xâm nhập và loại bỏ các chất gây hại trong cơ thể) cũng có khả năng ức chế hệ miễn dịch (vốn rất quan trọng trong phẫu thuật cấy ghép nội tạng – giữ cho nội tạng mới ghép không bị tổn thương).
– Hỗ trợ điều tiết đường huyết, kiểm soát bệnh tiểu đường: Một lĩnh vực được quan tâm đặc biệt là khả năng hỗ trợ điều tiết lượng đường trong máu của ĐTHT. Thử nghiệm cho thấy, 95% bệnh nhân tiểu đường sử dụng 3gram Đông Trùng Hạ Thảo mỗi ngày có sự chuyển biến trong lượng đường huyết, trong khi chỉ có 54% bệnh nhân trong nhóm điều trị bằng các phương pháp khác có thay đổi.
–Hỗ trợ trị các bệnh liên quan đến phổi: ĐTHT có khả năng tăng cường hiệu năng sử dụng oxy trong cơ thể, cùng với các chiết xuất từ nó đã được chứng minh có thể giúp hỗ trọ điều trị nhiều bệnh về đường hô hấp, bao gồm cả các bệnh nghiêm trọng như hen suyễn, COPD (bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính), viêm phế quản, giúp ức chế cơn co khí quản,v.v.
– Hỗ trợ trị các bệnh liên quan đến tim: Phân tích hoá học cho thấy Đông Trùng Hạ Thảo có adenosine, deoxy-adenosine, nucleotide adenosine và các loại nucleotide tự do khác,v.v. giúp giữ ổn định và điều chỉnh rối loạn nhịp tim. Ngoài ra, các digoxin, hydrochlorothiaside, dopamine và dobutamine trong đông trùng hạ thảo ĐTHT giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của các bệnh nhân suy tim mãn tính, như làm tăng các điều kiện chung về thể chất, sức khoẻ, chức năng tim cũng như về đời sống tình dục.
–Hỗ trợ trị các bệnh liên quan đến gan: Gần như tất cả các nghiên cứu về mối quan hệ giữa Đông Trùng Hạ Thảo và chức năng gan đều cho thấy ĐTHT giúp tăng hiệu quả hoạt động của gan. Ngày nay, đông trùng hạ thảo thường được sử dụng trong điều trị sơ gan, viêm gan B, C mãn tính tại nhiều nước ở châu Á. Ngoài ra, đông trùng hạ thảo còn được sử dụng kết hợp với một số loại nấm dược liệu khác để hỗ trợ cho lamivudine trong điều trị viêm gan siêu vi B.
– Hỗ trợ trị rối loạn và suy giảm chức năng tình dục: Đông trùng hạ thảo được sử dụng trong nhiều thế kỷ để hỗ trợ điều trị rối loạn và suy giảm chức năng tình dục cho cả nam và nữ, các trường hợp giảm ham muốn, bất lực, vô sinh– Hỗ trợ làm giảm lượng cholesterol trong máu:
Mặc dù tăng cholesterol trong máu thường không được coi là một bệnh, nhưng nó là dấu hiệu rõ ràng cho thấy cơ thể đã bị rối loạn chức năng trao đổi chất và nguy cơ về tim mạch. Đông trùng hạ thảo đã được kiểm chứng là có tác dụng tốt trong việc làm giảm lượng cholesterol trong máu.
– Chống mệt mỏi: Đông trùng hạ thảo làm gia tăng ATP (Ađênôzin triphôtphat — nguồn năng lượng cho mọi hoạt động của tế bào) và oxy trong cơ thể giúp cho người sử dụng luôn khoẻ mạnh và không bị các triệu chứng mệt mỏi.
-Ứng dụng trong hỗ trợ điều trị HIV/AIDS: Một công dụng tuyệt vời khác nữa của đông trùng hạ thảo đó là dùng để hỗ trợ điều trị HIV/ AIDS, trong đông trùng hạ thảo có nhóm hoạt chất HEAA (Hydroxy-Etyl-Adenosin- Analogs) có tác dụng kháng khuẩn và kháng virus cực mạnh, Một trong những hoạt chất của nhóm này được các chuyên gia ở Mỹ dùng để bào chế thuốc chống bệnh AIDS và hiện nay đã được dùng ở những nước có tỷ lệ nhiễm HIV và suy giảm hệ miễn dịch cao như ở châu Phi.
Công dụng của ĐTHT theo đông y
Từ thời cổ xưa, hàng thiên niên kỷ trước ở Trung Quốc đã lan truyền các câu chuyện thần kỳ về một loài sinh vật khi thì là con khi thì là cây, đó chính là đông trùng hạ thảo). Nhưng mãi đến khoảng những năm 620 sau Công nguyên nấm ĐTHT mới được biết đến ở Trung Quốc. Vào thế kỷ 15-18 các học giả thông thái Tây Tạng cũng biết về tác dụng chữa bệnh thần bí của loài sinh vật này
Đông trùng hạ thảo là một vị thuốc được ghi vào tài liệu thuốc đông y vào giữa thế kỷ 18 trong bộ Bản thảo cương mục lập di (1765).Theo tài liệu cổ này ĐTHT có tác dụng như sau:
Đông trùng hạ thảo có vị ngọt, tính ôn vào hai kênh phế và thận, có tác dụng bồi bổ cơ thể cho người ốm, ích phế, bổ thận, bổ tinh tủy, cầm máu, hóa đờm, dùng chữa hư hao sinh ho, ho ra máu, liệt dương, lưng đau mỏi gối, di tinh, đau tim.
Ngày nay dưới sự phát triển của y học hiện đại, các nhà khoa học khắp nơi trên thế giới đã chứng minh được những công dụng của ĐTHT
fanpage facebook: Dụng cụ y khoa LD
Youtube: Y khoa LD