Sùi mào gà hay Mụn cóc sinh dục với U nhú hay Mụn cóc ở da tay chân và một số vùng khác là một bệnh lây nhiễm thường gặp. Bệnh lây lan chủ yếu qua quan hệ tình dục hoặc lây nhiễm trực tiếp do tiếp xúc với mầm bệnh khi da và niêm mạc bị trầy xước.
Đây là bệnh lây qua đường tình dục khá phổ biến trên thế giới, tốc độ lan truyền nhanh, một tỷ lệ nhỏ có khả năng phát triển thành ung thư. Tỷ lệ bệnh sùi mào gà tăng cao chủ yếu do người dân chưa có nhiều kiến thức về bệnh này.
Bệnh sùi mào gà
Nguyên nhân gây ra sùi mào gà
Virut HPV hay Virut Sinh U Nhú ở người là nguyên nhân của nhiều loại u và ung thư khác nhau, đặc biệt là ở cơ quan sinh dục nữ và nam.
HPV là nguyên nhân của hầu hết các trường hợp ung thư cổ tử cung. Đây là loại virut lây truyền qua đường tình dục, kể cả quan hệ tình dục qua ngả âm đạo và hậu môn hoặc lây khi tiếp xúc qua da.
Có tất cả trên 100 typ HPV. Trong số này, có 40 týp HPV gây nhiễm qua đường tình dục cho vùng hậu môn – sinh dục, miệng, cổ họng và 15 typ thuộc nhóm “nguy cơ cao” gây ung thư. Đặc biệt là 2 typ HPV 16 và 18, gây ra 70% các ung thư và các tổn thương tiền ung thư của cổ tử cung.
Mụn cóc hay u nhú của da ở tay, chân thường do HPV-1 dến HPV-4; mụn cóc sinh dục hay còn gọi là bệnh sùi mào gà thường do HPV-6 và HPV-11 gây ra (trong 90% trường hợp) và 2 typ này ít có khả năng gây ung thư.
Triệu chứng bệnh sùi mào gà
Virut HPV (Human Papilloma Virus) sau khi xâm nhập vào cơ thể sẽ có thời gian ủ bệnh từ vài tháng đến vài năm. Bệnh biểu hiện bằng các nốt hay sẩn nhỏ, u nhú màu hồng hoặc màu trắng hồng. Ban đầu kích thước nhỏ 1 – 2 mm, rồi tiến triển to dần, sùi lên tạo thành các khối to giống bông cải hoặc như mào con gà, thường không đau. Mật độ thường mềm, bề mặt sần sùi.
Khối u nhú này có thể khô hoặc ẩm ướt, tiết dịch có mùi hôi thối do bội nhiễm. Có khi chỉ có một vài tổn thương riêng lẻ nhưng thường thì tập trung thành từng đám.
Vị trí xuất hiện thường gặp ở qui đầu, rãnh qui đầu, vùng dây thắng, thân dương vật, da bìu, bẹn, mông, đùi. Tổn thương cũng có thể xảy ra trong ống hậu môn hay quanh hậu môn.
Ở nữ, vị trí xuất hiện thường ở môi lớn, môi bé, âm vật, vùng quanh niệu đạo, đáy chậu, âm đạo và cổ tử cung… Ngoài ra, có thể gặp ở môi, miệng, lưỡi, họng trẻ nhỏ do người mẹ bị bệnhtruyền HPV cho con trong lúc sinh; hoặc gặp ở người lớn khi quan hệ tình dục bằng miệng.
Tình trạng nhiễm HPV gặp khá phổ biến nhưng dấu hiệu phần lớn chỉ thoáng qua, không rõ rệt, chỉ một số ít có biểu hiện lâm sàng ở những mức độ khác nhau.
U nhú xuất hiện ở nhiều tạng khác nhau do HPV có tính hướng tế bào biểu mô vảy. Đa số các trường hợp nhiễm HPV (80%) chỉ là thoáng qua, không có triệu chứng và sẽ thải loại được virut. Số còn lại nhiễm HPV kéo dài trên 12 tháng mới có nguy cơ tiến triển từ từ thành các u tân sinh trong biểu mô của cổ tử cung, âm hộ, dương vật hay hậu môn mà thường là các tổn thương tiền ung thư và cuối cùng là ung thư xâm lấn.
Các tổn thương tiền ung thư của cổ tử cung (hay của âm vật, dương vật, hậu môn) thể hiện bằng các vết trắng mờ đục quan sát được sau khi bôi acid acetic tại chỗ. Ung thư xâm lấn cổ tử cung có thể xuất hiện sau nhiễm HPV nhiều năm, có khi tới 10 năm, 20 năm.
Bệnh sùi mào gà lây nhiễm như thế nào?
Bệnh sùi mào gà xuất hiện ở cả nam lẫn nữ. Bệnh chủ yếu lây truyền qua đường tình dục, còn có thể lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp hoặc
gián tiếp. Trẻ sơ sinh có thể bị lây bệnh trong lúc sinh từ người mẹ mắc bệnh.
Những yếu tố dễ gây nhiễm: Phần lớn người có quan hệ tình dục đều có thể bị nhiễm HPV. Người dễ bị nhiễm HPV hơn khi họ có quan hệ tình dục quá sớm, có nhiều bạn tình, quan hệ với bạn tình đã từng có nhiều bạn tình.
Bệnh sùi mào gà được phòng tránh như thế nào?
Bệnh sùi mào gà lây do da, niêm mạc tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với mầm bệnh (nhất là khi da và niêm mạc bị trầy xước, có vết thương). Đường lây truyền chủ yếu do quan hệ tình dục. Các hành vi tình dục có nguy cơ cao: quan hệ với nhiều người, nhiều đối tượng khác nhau, quan hệ
đồng tính nam, không dùng bao cao su, quan hệ với người đang nhiễm bệnh.
Do đó, để phòng ngừa cần: quan hệ một bạn tình, dùng bao cao su, không quan hệ với người đang nhiễm bệnh. Tiêm vắc xin kháng HPV- týp 6 và HPVtýp 11 cho cả nam và nữ.
Giới thiệu kết nối cộng đồng
fanpage facebook: Dụng cụ y khoa 36
Youtube: Y khoa LD